Om molenaar te worden moet je een opleiding volgen die ongeveer 2 jaar duurt. Een molenaar moet aan een aantal competenties voldoen. Competenties is een verzameling kenmerken bestaande uit ‘Gedrag, Kennis en Vaardigheden’. Competenties kennen een aantal gradaties: aspirant, basis, gevorderd start-bekwaam en excellent.

Je bent start-bekwaam als je minimaal het proefexamen hebt gehaald. Het landelijke examen is maatgevend. Streng gezegd ben je start-bekwaam als je het landelijk examen hebt gehaald.

In de opleiding wordt de nadruk gelegd op gedrag, kennis en vaardigheden. De bedoeling is om het gedrag, de kennis en vaardigheden te leren door te doen en door te ervaren. Onder gedrag valt ook openstaan voor feedback of door te vragen of filosoferend tot inzicht te komen.

De competenties zijn van toepassing op de volgende onderwerpen:

1. De veiligheid.
2. Het weer.
3. Bediening van de molen.
4. Werking van de molen op onderdelen.
5. Kunnen beoordelen op draaivaardig zijn van de molen.
6. Elementaire onderhoud van de molen.
7. Elementaire reparaties (niet perse noodzakelijk).